Gorinchem

Terugblik lezing 23 september: Eetbare bloemen door Frans Beijerling

Op maandagavond 23 september heeft Frans Beijerling  voor ruim 50 personen een lezing gegeven over het onderwerp “eetbare bloemen”.

Bloemen zijn de voedingsstof voor insecten en worden vaak gebruikt als decoratie, in de geneeskunde en de cosmetica. Je kunt bloemen echter ook eten. Bloemen worden al vele eeuwen gegeten en bijvoorbeeld bloemkool en broccoli zijn eigenlijk gewoon bloemknoppen.  Je kunt echter niet zomaar alles eten. De bloem moet namelijk gifvrij gekweekt zijn en biologisch geteeld. Controleer ook de wetenschappelijke naam, niet elke roos is namelijk een roos, denk hierbij aan de kerstroos.

Je kunt biologisch geteeld zaad kopen en in de grond of op kweektafels telen. De bloemen die te groot zijn voor de pot worden in de grond geteeld, zoals Borage (komkommerkruid). Je kunt de bloemen het beste plukken in de loop van de ochtend, droog van ochtenddauw.  Stop ze in een plastic zakje met enkele druppels en bewaar in de koelkast, gebruik zo snel mogelijk.

De bekendste eetbare bloem is ongetwijfeld de Oost-Indische kers met zijn peperachtige smaak. Alles is eetbaar, de blaadjes, bloemetjes en zelfs de uitgebloeide bloemen. De blaadjes hebben meer een radijsachtige smaak. Tijdens de lezing hebben wij deze bloem mogen proeven op een toastje met kruidenkaas.

Een wellicht minder bekende eetbare bloem is de Salvia Hot Lips met zijn lichte salie smaak. Je kunt zowel de bloemen als de blaadjes (voor in de thee) gebruiken. Ook deze hebben wij mogen proeven op een toastje met kruidenkaas.

Ook Dahlia’s kun je eten. De hele plant is eetbaar: wortel, blad, bloem. De blaadjes smaken radijsachtig en zijn lekker en fleurig in een salade. Ook mooi om toe te voegen aan boter. We  konden we van twee verschillende dahlia’s de bloemen proeven.

De bloem van Bieslook heeft een pittige uiensmaak. De boem bestaat uit hele groepen bloemhoofden. Pluk ze uit elkaar en voeg toe aan een salade of soep.

De blauwe bloemen van de Akelei kun je eten en zijn heel zoet. De losse bloemblaadjes zijn heerlijk in salades, kruidenboter of omelet. De bloem kun je gebruiken als garnering. Gebruik met mate.

Chinese broccoli bloemen (Gai-Lan of Kailaan) heeft eetbare bloemknoppen en is heeft een broccoli-maak, maar wel zoeter.

Komkommer-bloemen zijn er in vele soorten zoals: augurk, courgette, meloen, pompen, kalebas en hebben mooie gele bloemen. Jong geoogst als ‘super-mini-komkommertje, compleet met gele bloem zijn prachtig te gebruiken als heerlijk fris smakende garnering. De mini-komkommer met bloem hebben wij ook kunnen proeven.

De bloem van de koolbloem is een beetje pittig. Is prima te mengen met salades en als garnering en zelfs te gebruiken in tempura beslag.
Zowel de bloem als het blad van de Goudsbloem is eetbaar. Je kunt fijngehakte bloemblaadjes gebruiken om rijst te kleuren of een salade opfleuren met de geplukte oranje bloemblaadjes. Van jonge blaadjes kun je thee maken.

De bloemen van de Thaise basilicum hebben een zoete smaak. We konden deze bloemetjes proeven op een gehalveerd mini tomaatje of op een plakje mini komkommer.
De bloemen van lichtgekleurde Daglelies zijn fris en knapperig, de donkere zijn pittig of peperig van smaak. Je kunt ze gebruiken in een salade, maar ook vullen met een mousse, stevige roomkaas of een zoete vulling.
Sechuan-buttons zijn de ongeopende bolvormige gele bloemknoppen van het Champagneblad en smaken pittig, zoals de Szechuan peper en heel erg sterk. Eet dus maar kwart van het bloemetje.
De bloemknoppen van Lavendel geven een licht zoete smak aan gerechten. Denk hierbij aan thee, salades, gebak of koekjes. De blaadjes kun je voor thee gebruiken.
De smaak van Madeliefjes is nootachtig en enigszins bitter. De bloemetjes zijn prachtig als garnering bij salades (of eventueel in een ijsklontje) in frisse drankjes. De bloemknoppen kunnen ook zuur worden ingelegd en zijn hiermee een goede vervanger voor kappertjes.
Alle kleine, driekleurige, Viooltjes zijn eetbaar en hebben een milde smaak. Kunnen prima gebruikt worden als garnering bij een salade. Worden ook wel gesuikerd en gebruikt als garnering op gebak.  Neem eens een bonbon en maak de bovenkant zacht met een ‘brander’ en leg het viooltje in de zachte chocolade en laat daarna weer hard worden. Wij hebben het viooltje geproefd met een toastje met jam en kaas.
Eetbare Fuchsia’s hebben een milde tot scherp zoete smaak. Hoe donker de bloemen, hoe sterker de smaak. Gebruik de bloemen als garnering in salades, op taarten en cup cakes.
De Citrus afrikaantjes zijn er in verschillende kleuren. De gele heeft een citroenachtige en de rode een sinaasappelachtige smaak. Passen goed door allerlei salades en staan erg mooi op een taart of bij toetjes.
Rozenblaadjes  hebben een subtiele, zoete smaak en zijn mooi als garnering op gerechten. Je kunt er ook jam en thee van maken.
Kamille heeft een appelachtige smaak en is te gebruiken in salades, als olie en kruidenthee.
De jonge bladeren van de Hosta leg je in kokend water en kook je kort en daarna koelen met koud water.  Ze zijn dan heerlijk knapperig en zacht als asperges. De paarse bloemen zijn knapperig en friszoet van smaak. Je kunt ze gebruiken in een salade, bij een taart of dessert.
De gele Sleutelbloem heeft een anijsachtige smaak en is prima te gebruiken voor garneringen.
De bloemknoppen van de Paardenbloem hebben een frisse, licht bittere tot zoete smaak. Van de bloemen kun je siroop of limonade maken. De jonge bladeren kunnen rauw in een salade worden verwerkt en hebben een op rucola lijkende smaak. Je kunt ze ook wokken.
De Vlier bloeit van mei tot juli met kleine witte tot crème kleurige eetbare bloemetjes: Vlierbloesem. Hiervan kan azijn, cider, limonade, gelei en wijn worden gemaakt.
De bloemen van de Radijs zijn zoet van smaak en te gebruiken in een salade of bij een dessert.
Boragebloemetjes zijn de bloemetjes van het komkommerkruid en smaken heerlijk licht fris, zoals komkommers en zijn geschikt te gebruiken als garnering op en in  salades en koude gerechten.
De Bergkorenbloem heeft een muntachtige geur en een wat peperige, muntachtige smaak en is zeer geschikt als garnering.

Je kunt ook bloemen gebruiken in ijsblokjes. Vul elk gedeelte van de ijsblokjesvorm voor 2/3 met water en voeg een eetbare bloem toe aan elk gedeelte van de ijsblokjesvorm Denk hierbij aan Viooltjes, Borage, Sleutelbloemen, Rozen, Dahlia’s  of Oost-Indische kers.

Ga aan de slag met het kweken van biologische bloemen en ga vooral genieten van het eten van deze bloemen.